Top 3 cách làm chẩm chéo chấm nhót chuẩn vị Tây Bắc

Tìm hiểu về chẩm chéo Tây Bắc

Chẩm chéo hay còn được gọi là chẳm chéo, làm thức gia vị cổ truyền của dân Thái Đen, có thể dùng để ăn với xôi, đồ luộc, đồ nướng… Trong mâm cơm của dân tộc người Thái, không bao giờ thiếu bát nước chấm chẩm chéo đặc trưng. Không chỉ sử dụng trong những bữa ăn thường ngày, đây còn là một trong những đặc sản chiêu đãi các vị khách miền xuôi.

Cách làm chẩm chéo chấm nhót hay chấm với các đồ nướng, đồ luộc… chuẩn vị đều pha chế theo công thức của người Thái Đen. Còn với người Thái Trắng, họ lại có cách pha chế chẩm chéo nhau nữa. Tuy nhiên, dù làm theo công thức nào thì chúng ta vẫn có thể dùng chẩm chéo để chấm với hoa quả xanh, thịt luộc, cá nướng…

Chẩm chéo Tây Bắc được kết hợp từ các nguyên liệu chính bao gồm mắc khén, hạt dổi, tỏi, hạt dẻ, rau thơm… Sự hòa quyện giữa các nguyên liệu này tạo nên một bát nước chấm mang đậm bản sắc dân tộc Thái.  Đặc biệt, khi ăn với một số loại quả chua như mận, nhót… chẩm chéo càng khiến chúng trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết.

Cách làm chẩm chéo chấm nhót nguyên bản

Có rất nhiều cách pha chẩm chéo chấm nhót, nhưng chắc chắn hương vị nguyên bản vẫn mang đậm ẩm thực Tây Bắc. Sau đây hãy cùng Vntrips tìm hiểu cách làm chẩm chéo chấm nhót nguyên bản của dân Thái Đen nhé!  

Nguyên liệu làm chẩm chéo chấm nhót nguyên bản

Nguyên liệu để làm chẩm chéo là những nguyên liệu mang đậm nét đặc trưng của núi rừng Tây Bắc:

• Hạt mắc khén: 1 thìa cafe
• Hạt dổi: 2 hạt (nếu có)
• Rau húng bạc hà: 4 nhánh
• Rau mùi: 4 nhánh
• Mùi tàu: 2 lá
• Gừng: 1 lát nhỏ
• Sả: 1 củ nhỏ
• Ớt.: 1 trái
• Tỏi: 2 nhánh
• Bột canh hoặc muối

Các bước làm chẩm chéo chấm nhót nguyên bản

Bước 1: Sơ chế nguyên liệu

• Đem rửa sạch rau húng bạc hà, rau mùi, mùi tàu, sả và ớt.
• Cạo sạch vỏ gừng sau đó cắt lát nhỏ.
• Tỏi bóc sạch vỏ lụa, còn sả thì chỉ lấy phần non ở trong.
• Đem nướng ớt tươi qua lửa cho héo để ớt đỡ cay
• Bắc chảo nóng trên bếp rồi rang hạt mắc khén khoảng 2 - 3 phút cho dậy mùi, tiếp đến cho vào cối giã nhỏ.

Bước 2: Làm chẩm chéo chấm nhót nguyên bản

Cách làm chẩm chéo chấm nhót nguyên bản của người Thái Đen rất đơn giản. Bạn cho tất cả các nguyên liệu bao gồm rau thơm đã rửa sạch, gừng, tỏi, ớt, sả đã sơ chế vào một cái cối. Tiếp tục cho một thìa bột canh và một thìa bột mắc khén vào cối, giã nhỏ hỗn hợp. Sau khi đã giã nhuyễn, bạn có thể nêm nếm thêm các gia vị thông thường để ăn vừa miệng. Lưu ý là giã chẩm chéo càng nhuyễn thì càng ngon.

Với công thức và cách làm chẩm chéo chấm nhót nguyên bản này, bạn tuyệt đối không được cho nước mắm vào. Nếu không muốn nước chấm quá khô, thay vì bỏ nước mắm, bạn có thể cho thêm 1-2 thìa nước lọc nhé!

Cách làm nước mắm chẩm chéo chấm nhót

Công thức làm chẩm chéo chấm nhóc này khác hoàn toàn với cách làm nguyên bản, tuy nhiên vẫn sử dụng hạt mắc khén nên vẫn mang hương vị đặc sản Tây Bắc. Sau đây, Vntrips sẽ chia sẻ cho bạn công thức và cách làm chẩm chéo chấm nhót bằng nước mắm:

Nguyên liệu làm nước mắm chẩm chéo chấm nhót

• 1 thìa nước mắm ngon
• 1 thìa mắc khén
• 1 trái ớt tươi
• 1 thìa đường
• Gừng, tỏi

Các bước làm nước mắm chẩm chéo chấm nhót

Bước 1: Sơ chế nguyên liệu

• Gừng và ớt rửa sạch, sau đó để cho ráo nước
• Bóc sạch vỏ tỏi

Bước 2: Làm nước mắm chẩm chéo chấm nhót

Cho tất cả các nguyên liệu đã chuẩn bị vào cối để giã nhuyễn, hoặc bạn cũng có thể cho vào máy xay sinh tố để xay. Khi hỗn hợp nguyên liệu đã nhuyễn, bạn cho ra một cái bát nhỏ, cho thêm chút nước lọc vào trộn đều. Như vậy là chúng ta đã hoàn thành một bát nước mắm chẩm chéo ăn với nhót xanh cực kỳ ngon.

Cách làm muối chẩm chéo chấm nhót

Nhót xanh mà chấm với muối chẩm chéo chấm thì còn gì tuyệt vời bằng. Muốn chẩm chéo còn có tên gọi chẩm chéo khô. Công thức và cách làm chẩm chéo khô này rất thích hợp để ăn với những loại trái cây còn xanh. Vị cay thơm của mắc khén lấn át hoàn toàn vị chua của nhót xanh, đảm bảo chỉ thưởng thức một lần là bạn sẽ trở thành tín đồ của món ăn này.

Nguyên liệu làm muối chẩm chéo chấm nhót

Nguyên liệu để làm muốn chẩm chéo chấm nhót không có quá nhiều khác biệt so với dạng chẩm chéo ướt:

• Hạt mắc khén: 1 thìa cafe 
• Hạt dổi: 2 hạt
• Rau bạc hà: 4 nhánh
• Rau mùi (ngò rí): 4 nhánh 
• Rau mùi tàu (ngò gai): 2 nhánh
• Lá chanh: 2-3 lá
• Gừng, ớt, tỏi, sả: 1 củ mỗi loại 
• Muối hạt to: 4 thìa canh

Cách làm chẩm chéo chấm nhót dạng muối khô

Bước 1: Sơ chế nguyên liệu

• Đem các loại rau thơm và lá chanh rửa sạch.

• Gừng cạo sạch vỏ, sau đó cắt thành các lát nhỏ, gừng chỉ cần dùng một lát nhỏ là vừa đủ.

• Bóc vỏ tỏi và sả.

• Đem rửa sạch ớt tươi và nướng sơ qua lửa cho héo đi.

• Đem nướng mắc khén và hạt dổi, hoặc rang trên chảo khoảng 2 đến 3 phút. Khi thấy đã dậy mùi, bạn cho ra một cái cối và dùng chày giã nhỏ.

Bước 2: Làm chẩm chéo chấm nhót dạng muối khô

Cách làm chẩm chéo chấm nhót dạng muối khô rất đơn giản. Trước tiên, bạn trộn đều muối hạt to với bột hạt dổi và mắc khén. Sau đó cho hỗn hợp này với các nguyên liệu gồm tỏi, ớt, gừng, sả đã sơ chế vào máy xay, lưu ý không nên xay quá nhuyễn. Tiếp đến, bạn thái nhỏ rau thơm và lá chanh, sau đó cho vào với hỗn hợp vừa xay, đem đi rang tất cả. Đến khi các nguyên liệu khô lại, bạn sẽ có một bát muối chẩm chéo cực kỳ thơm ngon. 

Lưu ý khi làm chẩm chéo chấm nhót

Như vậy với những công thức và cách làm chẩm chéo chấm nhót trên đây, bạn sẽ có được những thành phẩm mang đậm hương đặc trưng của vùng Tây Bắc. Tuy nhiên để bát nước chấm mang đến những hương vị đặc biệt và tươi mới, các bạn cần phải chú ý một số vấn đề nhỏ như:

• Khi giã chẩm chéo, bạn cần dùng lực đã đều tay, như vậy mới có thể tạo độ sánh mịn, giúp các nguyên liệu hòa quyện vào nhau.

• Nên làm chẩm chéo chấm nhót ăn trong ngày, để giữ được hương vị tươi ngon nhất, chuẩn vị nhất. Nếu muốn làm một lần rồi dùng dần, bạn cần bảo quản trong hộp kín rồi dự trữ 4-5 ngày trong ngăn mát tủ lạnh.

• Với công thức làm chẩm chéo khô, bạn không nên cho nước mắm vào bởi nó sẽ làm mất đi hương vị đặc trưng của hạt mắc khén và hạt dổi. Ngoài ra chẩm chéo của bạn cũng sẽ bị mặn hơn.

• Nếu muốn giảm độ cay của ớt, bạn có thể giảm số lượng hoặc đem nướng qua với lửa, như vậy càng làm tăng hương thơm nhẹ của ớt.

Lời kết

Qua bài viết trên đây, Vntrips hi vọng rằng bạn có thể hiểu thêm về ẩm thực Tây Bắc cũng như có thêm kinh nghiệm làm chẩm chéo đặc sản nơi đây. Hãy tự vào bếp và học theo một trong ba cách làm chẩm chéo chấm nhót trên đây của chúng tôi để thưởng thức nhé!